آیین و بازتاب‌های نمایشی آن در سبکِ زندگی مذهبیِ ایرانیان؛ رویکردی انسان‌شناختی

نویسندگان

  • محمد جعفر یوسفیان کناری دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده‌ی هنر، استادیار
  • محمد مهدی فیاضی کیا دانشگاه هنر، دانشجوی مقطع دکتری رشته‌ی پژوهش هنر
چکیده مقاله:

انسان‌شناسی اجرا امکانات گسترده‌ای برای مطالعه‌ی زندگی روزمره و آیین‌های زندگی به مثابه نمایشگری به دست می‌دهد. امروزه، با اهمیت یافتن سبک زندگی دینی بین دین‌داران ایران بعد از انقلاب، ابعاد این مطالعات، از اهمیتی حتی بیشتر از گذشته برخوردار شده است. این پژوهش، با واکاوی سبک زندگی دین‌داران به خصوص در عرصه‌ی زندگی روزمره، جنبه‌های نمایشگرانه را با بهره‌گیری از چارچوب‌های مردم‌شناسی فرهنگی مورد مطالعه قرار داده و تاثیرات عمیق نمایشگری و اجرا در زندگی دینی را بر فرد و جامعه مورد تاکید قرار داده است. پرسش این تحقیق در پی آن است که آیا امکان خوانشی اجرامحور از زندگی روزمره‌ی دین‌داران وجود دارد و چنین خوانشی چه جنبه‌هایی از انسان‌شناسی اجرا را در سبک زندگی دین‌داران می‌یابد؟ با انسان‌شناسی ترنر و چارچوب نظری گافمن، ابزار لازم برای مطالعه‌ی زندگی روزمره به مثابه اجرا، فراهم آمده است. برای پاسخ به این پرسش، سطح روزمره‌ی زندگی دین‌داران با مباحث گافمن و ابعاد آیینی آن با مباحث ترنر تطبیق داده شده و سپس نقش ابعاد آیینی در انطباق با زندگی روزمره بررسی شده است. همچنین مطالعه‌ی بدن به مثابه مهم‌ترین ابزار اجراگری و نقش آن در زمان و مکان، یکی از مهم‌ترین موضوعات موردمطالعه در این تحقیق است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، تاثیرات اجتماعی و سیاسی گسترده‌ای از خلال نمایشگری بدن در آیین‌های دینی مردم ایران انجام می‌گیرد که با نگاهی به آرای گافمن درباره بازنمایی خویشتن در زندگی روزمره برای اثرگذاری بر مخاطب و نیز نظریات ترنر درباره‌ی وضعیت آستانه‌ای و تغییر فرد در انتهای این وضعیت، قابل انطباق است. مرزهای این اثرگذاری چنان گسترده است که قصد دارد سراسر جامعه را به جلوه‌ای از امر قدسی بدل سازد. البته این امر، با چالش‌هایی همراه است که مستقیما با محدودیت‌های بدن در ارتباط است. این مقاله، تحقیقی میان‌رشته‌ای است که با وام‌گیری اصولی از نظریه‌ی اجرا در تئاتر و آیین‌های نمایشی، و پیوند آن با نظریاتِ انسان‌شناسی و جامعه‌شناسی، به بررسی موضوع پژوهش می‌پردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آیین و بازتاب های نمایشی آن در سبکِ زندگی مذهبیِ ایرانیان؛ رویکردی انسان شناختی

انسان شناسی اجرا امکانات گسترده ای برای مطالعه ی زندگی روزمره و آیین های زندگی به مثابه نمایشگری به دست می دهد. امروزه، با اهمیت یافتن سبک زندگی دینی بین دین داران ایران بعد از انقلاب، ابعاد این مطالعات، از اهمیتی حتی بیشتر از گذشته برخوردار شده است. این پژوهش، با واکاوی سبک زندگی دین داران به خصوص در عرصه ی زندگی روزمره، جنبه های نمایشگرانه را با بهره گیری از چارچوب های مردم شناسی فرهنگی مورد ...

متن کامل

آگاهی های ایرانیان روزگار صفوی از اوضاع مذهبی اروپا(با تاکید بر نخستین بازتابهای نهضت پروتستان در ایران

ایرانیان از دیرباز با آئین مسیحیت آشنائی ها و تعاملاتی داشته اند.این دین درپاره ای ازبرهه های تاریخ، دربخشهائی از ایران نیز گسترش یافته بود.امامسیحیت در طول تاریخ یکسان باقی نماند و در سرزمنیهای مختلف ، صورتبندی های گوناگونی به خودگرفت و به فرقه های مختلف تقسیم شد.صورتهای اروپائی مسیحیت با گونه های رایج آن درایران و سرزمینهای همسایه متفاوت بود.در درازای نزدیک به هزارسال، به تدریج، سه فرقه کاتول...

متن کامل

آیین نمایشی شیر در ششتمد سبزوار: بازنمایی جهان‌بینی‌ها و ارزش‌های فرهنگی در آیین

آیین شیر، آیینی عاشورایی است که در برخی نقاط ایران به‌ویژه ایران مرکزی مانند یزد، شاهرود به‌طور گسترده اجرا می‌شود. در آیین شیر که در ایام عزاداری امام حسین (ع) اجرا می‌شود، فردی با پوشیدن لباس و زدن ماسکی به صورت به‌شکل شیر درآمده، با انجام حرکات و آواهایی در میان عزاداران حسینی به‌طور نمادین به عزاداری و سوگواری سید و سالار شهیدان می‌پردازد. این پژوهش به بررسی انسان‌شناختی این آیین در منطق‌ها...

متن کامل

آگاهی های ایرانیان روزگار صفوی از اوضاع مذهبی اروپا(با تاکید بر نخستین بازتابهای نهضت پروتستان در ایران

ایرانیان از دیرباز با آئین مسیحیت آشنائی ها و تعاملاتی داشته اند.این دین درپاره ای ازبرهه های تاریخ، دربخشهائی از ایران نیز گسترش یافته بود.امامسیحیت در طول تاریخ یکسان باقی نماند و در سرزمنیهای مختلف ، صورتبندی های گوناگونی به خودگرفت و به فرقه های مختلف تقسیم شد.صورتهای اروپائی مسیحیت با گونه های رایج آن درایران و سرزمینهای همسایه متفاوت بود.در درازای نزدیک به هزارسال، به تدریج، سه فرقه کاتول...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 19

صفحات  160- 188

تاریخ انتشار 2014-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023